بدعت گذاری در دین علت کشته شدن خلیفه

مالک اشتر را از شورشيان برضد عثمان و فرمانده معترضان کوفي دانسته­اند، حتي بعضي نام وي را جزء قاتلان عثمان ذکر کرده­اند.[15] ابن شبه نميري در تاريخ مدينه المنوره نقل­هاي متضادي در خصوص اقدامات مالک در محاصره عثمان آورده است. براساس يکي از اين روايت­ها، مالک مي­خواست عثمان را از بند محاصره شورشيان برهاند. براساس روايتي ديگر، مالک مانع از عملي شدن اقدامات صفيه جهت پراکنده کردن محاصره کنندگان گرديد.[16] حضور مالک در جريان محاصره خانه عثمان مسلّم است. برطبق برخي نقل­ها، وي مخالف به­کارگيري خشونت برضد خليفه بود،[17] ولي شواهد و قرائن ديگر حاکي از رضايت مالک از کشته شدن خليفه به دليل بدعت­گذاري در دين است. مالک در خطبه خويش براي مردم کوفه دربارة عثمان گفت: «پس از آن مردي به خلافت رسيد که کتاب خدا را پشت سرانداخت... ما نابودي او را بر نابودي دين و دنياي خود ترجيح داديم».[18] در شعر مالک در هنگام مبارزه با محمدبن روضه نيز به اين موضوع اشاره شده است.[19]

 


15- ابن سعد واقدي، فتوح الشام، جلد 3، صفحه  73؛ نصربن مزاحم، پيشين، صفحات  8 – 97؛ نورالله شوشتري، پيشين، صفحه  284؛ ابن عساکر دمشقي، التاريخ الكبير (بي­جا، روضه الشام، 1329ق)، جلد 9، قسمت 3، صفحه  399.
16- ابوزيد عمر بن شبه نميري، تاريخ المدينه المنوره، (بیروت، دارالفکر، 1410ق) جلد 3، صفحات  1311 – 1313.
17- طبري، پيشين، جلد 6، صفحات 7 – 2256؛ ابن عساکر دمشقي، پيشين، جلد 29، صفحات  5 – 404.
18- شيخ مفيد، الجمل او النصر في حرب البصره، (قم، مکتبة الداوري، بي­تا) صفحات  8 – 137.
19- منقري، پيشين، صفحه  243.